Wpływ promieniowania ultrafioletowego na proces starzenia się skóry
DOI:
https://doi.org/10.20883/jofa.8Słowa kluczowe:
promieniowanie ultrafioletowe, UVR, UVA, nowotwory skóry, nieczerniakowe nowotwory skóryAbstrakt
Skóra jako największy narząd organizmu człowieka podlega ciągłemu narażeniu na promieniowanie słoneczne. Fotostarzenie opisuje przewlekły wpływ promieniowania ultrafioletowego (ultrafiolet radiation, UVR) na skórę okolic eksponowanych na światło. Typowym histopatologicznym wykładnikiem fotostarzenia się skóry jest zjawisko elastozy, czyli gromadzenia amorficznej elastyny i tropoelastyny w warstwie siateczkowatej skóry właściwej. W prezentowanej pracy podsumowano patogenezę i cechy klinczne związane z nadmierną ekspozycją skóry na UVR.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Bibliografia
Kligman LH, Kligman AM. The nature of photoaging: its prevention and repair. Photodermatol. 1986;3:215–227.
Marrot L. Pollution and Sun Exposure: a Deleterious Synergy. Mechanisms and Opportunities for Skin Protection. Curr Med Chem. 2018;25:1–18.
Diffey BL. Sources and measurement of ultraviolet radiation. Methods. 2002;28:4–13.
Pacholczyk M, Ferenc F, Czernicki J. Wpływ słonecznego promieniowania ultrafioletowego (UV) na organizm człowieka Część I: Charakterystyka wybranych właściwości fizykochemicznych i biologicznych promieniowania UV. Acta Balneologica. 2014;1:20–26.
Berneburg M, Plettenberg H, Krutmann J. Photoageing of human skin. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2000;16:239–244.
Poon F, Kang S, Chien AL. Mechanisms and treatments of photoaging. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2015;31:65–74.
Quan T, He T, Shao Y, Lin L, Kang S, Voorhees JJ, Fisher GJ. Elevated cysteine‑rich 61 mediates aberrant collagen homeostasis in chronologically aged and photoaged human skin. Am J Pathol. 2006;2:482–490.
Ata P, Majewski S. Fotostarzenie skóry. Dermatol Rev. 2013;100:178–183.
Chung JH, Eun HC. Angiogenesis in skin aging and photaging. J Dermatol. 2007;34:593–600.
Mouret S, Leccia MT, Bourrain JL, Douki T, Beani JC. Individual photosensitivity of human skin and UVA‑induced pyrimidine dimers in DNA. J Invest Dermatol. 2011;7:1539–46.
Mahmoud BH, Ruvolo E, Hexsel CL, Liu Y, Owen MR, Kollias N, Lim HW, Hamzavi IH. Impact of long‑wavelength UVA and visible light on melanocompetent skin. J Invest Dermatol. 2010;8:2092–7.
Braun Falco.
Paganelli A, Mandel VD, Kaleci S, Pellacani G, Rossi E. Favre‑Racouchot disease: systematic review and possible therapeutic strategies. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2018 Jul 19. doi: 10.1111/jdv.15184. [Epub ahead of print].
Khunkhet S, Wattanakrai P. The possible role of contact sensitization to fragrances and preservatives in poikiloderma of civatte. Case Rep Dermatol. 2014;3:258–63.
Khalesi M, Whiteman DC, Doi SA, Clark J, Kimlin MG, Neale RE. Cutaneous markers of photo‑damage and risk of Basal cell carcinoma of the skin: a meta‑analysis. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2013;9:1483–9.
Diepgen TL, Fartasch M, Drexler H, Schmitt J. Occupational skin cancer induced by ultraviolet radiation and its prevention. Br J Dermatol. 2012;167(Suppl. 2):76–84.
Moan J, Grigalavicius M, Baturaite Z, Dahlback A, Juzeniene A. The relationship between UV exposure and incidence of skin cancer. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2015;1:26–35.
Didona D, Paolino G, Bottoni U, Cantisani C. Non Melanoma Skin Cancer Pathogenesis Overview. Biomedicines. 2018 Jan 2;6(1). pii: E6.
Leiter U, Eigentler T, Garbe C. Epidemiology of skin cancer. Adv Exp Med Biol. 2014;810:120–40.
American Cancer Society. What are the key statistics about melanoma? www.cancer.org/Cancer/SkinCancer‑Melanoma/Detailed‑Guide/melanoma‑skin‑cancer‑key‑statistics. Accessed February 21, 2012.
Cust AE, Jenkins MA, Goumas C, Armstrong BK, Schmid H, Aitken JF, Giles GG, Kefford RF, Hopper JL, Mann GJ. Early‑life sun exposure and risk of melanoma before age 40 years. Cancer Causes Control. 2011;6:885–97.
Oliveria SA1, Saraiya M, Geller AC, Heneghan MK, Jorgensen C. Sun exposure and risk of melanoma. Arch Dis Child. 2006;2:131–8.
Reed JA, Shea CR. Lentigo maligna: melanoma in situ on chronically sun‑damaged skin. Arch Pathol Lab Med. 2011;7:838–41.
